Covid-19 pandemisi ile birlikte hayatımıza giren onlarca terim, eşya, bilgi oldu. Halka açık alanlarda takılması gereken cerrahi maskeler pandemi ile birlikte hayatımıza giren eşyalardan yalnızca biri. Peki kullandığınız maskelerden dolayı başkalarıyla iletişim kurmaya çalışmakta zorlandığınız oldu mu? Yani birisi size maskeliyken soru sorduğunda onu anlamayıp veya yanlış anlayıp birkaç kez tekrarlattırmanız gerekti mi? Ya da size “Maskeden dolayı sizi duyamıyorum.” diyen birisi oldu mu? Bu maskeli savaşımız süresince mutlaka başınıza böyle bir durum gelmiştir. Peki bir maske nasıl oluyor da iletişim kurmayı bu kadar zorlaştırıyor?
Maskeler takılıyken başkalarıyla konuştuğunuzda, gördüğünüz ve duyduğunuz şey aynı hizada değildir. Bundan dolayı konuşmayı maskeler olmadan yaptığınız gibi takip etmekte zorlanabilir, ve hatta konuşulanları yanlış yorumlayabilirsiniz. Sonuç olarak, beyniniz sizi hiç söylenmemiş bir şey duyduğunuza ikna etmeye çalışabilir. Bu olgu McGurk Etkisi olarak tanımlanır. McGurk etkisi, birisi başkasının dudak hareketlerinin gerçekte söylediklerine uymadığını algıladığında ortaya çıkan bir iletişim olgusudur. Bu nedenle, bazı insanlar için duydukları şey gerçekte söylenenlerden tamamen farklıdır, çünkü görsel girdileri duyduklarını geçersiz kılar ve beyni tamamen farklı bir şey duyduklarına ikna eder.
Bu iletişim problemi ilk olarak 1976'da Harry McGurk ve John MacDonald tarafından yürütülen çeşitli araştırmalar sonucu “Hearing Lips and Seeing Voices" (Dudakları Duymak ve Sesleri Görmek) adlı makalede tanımlanmıştır. Nörobilimciler tarafından yürütülen McGurk Etkisi üzerine yapılan bir çalışmada, “ba”, “da” ve “ga” sesleri ve görüntüleri kaydedildi . Ardından “ba” görüntüsüne “ga” sesi, “ga” görüntüsüne ise “ba” sesi eklendi. Bunların yanında “da” sesine ve görüntüsüne dokunulmadı. Harry McGurk sesleri dinlediğinde “ga” görüntüsüne eklenen “ba” sesini “da” sesi olarak algıladı. Yani dudaklar “ga”, ses “ba” derken, beynimiz “da” olarak algılıyor.
COVID-19 pandemisi sırasında cerrahi maskeleri takmak söz konusu olduğunda McGurk Etkisi, birinin dudaklarını görmemenin neden iletişimi daha da zorlaştırabileceğini anlamada yararlı olabilecek bir kavramdır. McGurk Etkisi, insanların ne söylediklerini anlamak için hem gözlerini hem de kulaklarını kullandıklarını vurgular. Bu durumda başa dönecek olursak pandeminin başından beri kişileri anlayamamamızı maskelere bağlamakta haklı olabiliriz. Üst düzey dudak okuma yeteneğimiz bir anda bir maske tarafından engellenince “maskeden dolayı duyamaz” olduk. Halbuki kapanan kulaklarımız değil, ağızlarımızdı.
Kaynaklar ve İleri Okuma
https://www.verywellmind.com/what-is-the-mcgurk-effect-how-covid-19-masks-hinder-communication-5077949
Comments